Ang Kahapo'y Narito

(Artikulo ito para sa kolum ko sa Peyups.com. Basahin dito and bersiyong nasa Peyups.)

Ngayong ikatlong linggo ng Setyembre’y nais kong magsulat, bilang parangal sa mga biktima ng Batas Militar, ng isang piyesa tungkol sa kanila at sa panahong kanilang kinabuhayan at kinamatayan.

Nais kong magsulat tungkol sa mga martir ng kilusan laban sa diktaturyang Marcos—silang mga ikinulong at ihiniwalay, binugbog ng suntok at sampal, hinubdan, inabuso’t ginahasa, kinuryente sa suso at bayag, tinusok sa puki ng talong na isinawsaw sa dinurog na sili, puwersahang pinainom ng walang humpay na agos ng tubig hanggang sa lomobo ang tiyan, pinatay, at itinapon sa talahiban.

Ngunit ang naiisip ko’y ang mga lider ng Bayan Muna at Karapatan—mga legal na organisasyong masa na lumalaban at nagbubunyag sa mga kasalanan ng rehimeng Macapagal-Arroyo—na karamiha’y hinihinalang pinatahimik ng mga bala ng militar.

Nais kong magsulat tungkol sa katiwalian at pang-aabuso ng militar sa ilalim ng pamamahala ni Marcos.

Ngunit ang naiisip ko’y ang pakikipagsabwatan ng mga militar ngayon sa Abu Sayyaf at iba pang bintang ng nag-alsang mga “Magdalo.”

Nais kong magsulat tungkol sa mga pahayagan, himpilan ng radyo at telebisyon na binusalan ni Marcos; sa mga mamamahayag na inaresto at ikinulong matapos maideklara ang Batas Militar.

Ngunit ang naiisip ko’y ang pagpapahinto ng GMA-7 sa pagpapalabas ng tampok ng Probe Team tungkol sa isang opisyal ng tanggapan ng pamahalaan na umano’y pinamumugaran ng mga kaibigan ng asawa ng pangulo; ang pananabon ni Macapagal-Arroyo kay Tina Panganiban-Perez dahil sa pakikipagpanayam niya sa isang hinihinalang lider ng nabigong pag-aalsa ng mga sundalo; si Beng Hernandez at ang sunud-sunod na pagpatay sa mga mamamahayag ngayong taon, na tila di mapigilan sa kabila ng pagpapaigting ng pambasang seguridad.

Nais kong magsulat tungkol sa malupit na pagbuwag sa mga demonstrasyon ng mga aktibista laban sa mga patakaran ng diktador.

Ngunit ang naiisip ko’y ang pagtanggal sa maximum tolerance; ang nilulutong mapanupil na anti-terrorism bill; ang pagharang sa mga taga-probinsyang nagtangkang puma-Maynila upang magprotesta laban sa patuloy napagpapaloob ng Pilipinas sa World Trade Organization; ang malupit na paghuli at pagkulong sa mga mag-aaral at guro ng Unibersdad ng Pilipinas na nagrali sa Senado upang tutulan ang UP Cha-cha kamakailan.

Nais kong magsulat tungkol sa katiwalian at nakaw na yaman sa panahong iyon; sa mga deposito sa bangko nina “William Saunders” at “Jane Ryan.”

Ngunit ang naiisip ko’y ang malawakang kurakutan sa mga tanggapan ng pamahalaan sa kasalukuyan, at ang mga deposito sa bangko ni Jose Pidal.

Nais kong magsulat tungkol sa pagdarahop na dinanas ng mga Pilipino sa ilalim ng diktaduryang Marcos.

Ngunit ang naiisip ko’y ang mga naghihikahos at kasama ng piso’y lumubog sakay ng bangkang papel ni Macapagal-Arroyo.

Nais kong magsulat tungkol sa pagiging arogante ng mga mapapalad na piling katoto ng diktador.

Ngunit ang naiisip ko’y ang katarayan ng reyna at kahambugan ng mga malalapit sa kanya.

Nais kong magsulat tungkol sa pagsuporta ni Marcos sa giyera ng United States sa Vietnam; at sa pangungunsinti ng umano’y maka-demokrasyang US sa kanyang kamay na bakal.

Ngunit ang naiisip ko’y ang pagbuntot ni Macapagal-Arroyo sa “US war on terror” at sa pananakop sa Iraq, at sa kanyang mala-hibang na pagdakila, paggaya, pagsunod, at halos pagsamba sa paladigmang si George W. Bush.

Tama ang mga nagsasabing hindi na kailangang ibaba ni Macapagal-Arroyo ang Batas Militar. Ang kahapo’y naririto, ngunit dahil sadyang tayo’y isang lahing malilimutin, hindi natin ito nakikilala.

Ngunit ang lahat ay may hangganan.

Nais kong magsulat tungkol sa galit ng mga mamamayan kay Marcos na sumambulat noong Pebrero 1986 at nagluwal sa EDSA People Power 1.

Ngunit ang naiisip ko’y ang galit ng mga mamamayan kay Macapagal-Arroyo, isang lider na nagtaksil sa diwa at hangarin ng People Power 2 na siya pa namang nagluklok sa kanya. Ang galit na ito’y tiyak na sasambulat sa Mayo 2004—o kung papalarin, ay mas maaga pa nga.

(Mas maaga, mas mabuti. Nang sa gayon, mailuluklok sa pinakamataas na puwesto ang kasunod sa linya, ang isang makabayan at may takot sa Diyos na pinunong nakadama rin ng lupit ng diktaturya at noon pa ma’y kasa-kasama na ng sambayanan sa nagpapatuloy na pakikibaka para sa tunay na kasarinlan at kaunlaran.)

Related links/Sources:

1081 File. What Martial Law Was Like

Beng Hernandez: A Life Less Ordinary

Forgetting, or Not Knowing: Media and Martial Law

Reporters sans frontieres – Benjaline “Beng” Hernandez

Torture Methods and Torturers of Martial Law

Website: The Marcos Years

Website: The Philippines: U.S. Policy during the Marcos Years, 1965-1986